PRZEBARWIENIA

Przebarwienia na twarzy są problemem wielu kobiet, a ich leczenie jest uciążliwe. Optymistyczna wiadomość jest taka, że istnieją skuteczne metody walki z tymi nieestetycznymi, ciemnymi plamami na skórze. Trzeba tylko trafić do odpowiedniego lekarza i uzbroić się w cierpliwość.

Słońce czy hormony?

W leczeniu przebarwień najważniejsza jest diagnostyka. Błędy popełnione na tym etapie skutkują nieefektywnością zabiegów albo, niestety, pogorszeniem stanu pacjentów. Aby skutecznie dobrać metodę leczenia konieczne jest zdiagnozowanie, jak głęboko jest umiejscowione przebarwienie (w naskórku czy w skórze właściwej) oraz jakie jest główna przyczyna jego wystąpienia (zewnątrzpochodna, czyli nabyte wskutek promieniowania UV, czy wewnątrzpochodna, czyli np. hormonalne).
Przebarwienia, których przyczyną jest jedynie nadmierna ekspozycja na słońce są łatwiejsze do usunięcia. Gorzej ze zmianami wewnątrzpochodnymi, bo są na ogół głębiej położone, mają tendencję do nawracania i najczęściej są efektem współwystępowania wielu niekorzystnych czynników. Przykładowo, zmianom barwnikowym towarzyszą często zmiany naczyniowe. Na przebarwienia wewnątrzpochodne narażone są kobiety, które cierpią na nadczynność tarczycy, zażywają tabletki antykoncepcyjne, są w ciąży (powszechna jest wtedy tzw. melazma).
Do diagnozy potrzebna jest specjalna lampa, która pozwala ocenić, jak głęboko umiejscowione jest przebarwienie. W Triclinium dysponuję dodatkowo zestawem diagnostycznym sprzężoną z programem komputerowym, analizującym dokładnie obserwowaną zmianę. Oprócz głębokości sprawdza się kształt przebarwień oraz czy nie towarzyszą im zmiany naczyniowe.

Grzech niedopasowania

Wśród metod usuwania przebarwień są (podaję w kolejności od najskuteczniejszych): lasery, pilingi, IPL, kremy. Najczęściej popełniane błędy w leczeniu przebarwień (poza oczywiście złą diagnozą) to nietrafne dobranie narzędzi do problemu i złe dobranie parametrów urządzeń (za słabe lub za mocne). Przykład źle dobranych narzędzi to np. usuwanie głębokich przebarwień urządzeniem IPL. Ktoś, kto to robi, albo nie ma wiedzy, albo nie ma innego urządzenia, a chce zatrzymać pacjenta. IPL bowiem działa bardzo płytko i z mniejszą skutecznością w porównaniu z laserem. Ponieważ w IPL emituje szerszy zakres fal (w laserze jest tylko fala o konkretnej, jednej długości) nie można stosować dużej mocy, bo doszłoby do poparzeń.
Innego rodzaju błędem jest złe dobranie parametrów, czyli wykonanie zabiegu zbyt słabo (czyli całkowicie nieskutecznie) lub zbyt mocno. Obserwuję tendencję, żeby usunąć przebarwienie jak najszybciej, najlepiej jednym zabiegiem. Jest to zła strategia. Przebarwienie może w pierwszym momencie znacznie się poprawić, ale organizm doznaje zbyt mocnego szoku i broni się, następuje stymulacja komórek skóry i przebarwienie może wrócić ze zdwojoną mocą. Na jeden, dwa mocne zabiegi laserowe można sobie pozwolić tylko w przypadku niewielkich powierzchni i przebarwień, które powstawały latami (np. piegi, plamki starcze). W innych przypadkach konieczne jest 5-10, a bywa nawet, że 15 zabiegów. Należy laserem delikatnie „drażnić skórę”, tak, aby nie było terapii szokowej, dzięki temu leczenie będzie nie tylko skuteczne, ale i trwałe.

Bromkowo-miedziowa rewolucja

Zdecydowanie najskuteczniejszy do usuwania „trudnych” przebarwień jest laser bromkowo-miedziowy. Bardzo rzadko spotykany w gabinetach, jest to bowiem urządzenie niezwykle skomplikowane technologicznie i w związku z tym drogie. Jego wyjątkowość polega na tym, że w jednym impulsie aplikuje dwie długości fal (standardowy laser ma tylko jedną długość fali). Dzięki temu można nim działać zarówno na przebarwienia, jak i na naczynka (co jest na przykład zazwyczaj niezbędne przy melazmie). Laser bromkowo-miedziowy łączę czasem z laserem Q-switch, gdy mam do czynienia w wyjątkowo głębokimi zmianami. W przypadku trudnych, rozległych przebarwień niezbędne jest włączenie do leczenia preparatów kosmetycznych (np. na bazie hydrochinonu) do stosowania przed, w trakcie i po terapii laserowej.

Laser czy piling

Wielu pacjentów pyta, co lepsze: laser czy pilingi chemiczne? Pilingi chemiczne (np. TCA) są efektywne, jednak nie są aż tak skuteczne jak laser, szczególnie obserwując trwałość efektu terapeutycznego. Poza tym pilingi leczą bardziej objawy, a nie przyczyny. Ich działanie można raczej porównać do rozpuszczenia barwnika. Tymczasem laser nie tylko usuwa przebarwienie, ale też wpływa biostymulująco na melanocyty i mechanizmy skórne predysponujące do ich powstawia, przez co albo je likwiduje albo reguluje ich nadreaktywność będącą przyczyną powstawiania przebarwień. Czasami trzeba i warto łączyć lasery z pilingami.