Wskazanie i przeciwwskazania do zabiegów

Podtytuł tego tekstu powinien brzmieć: prawda kontra strony internetowe, bo na tym się skoncentruję

Mnóstwo gabinetów medycyny estetycznej i kosmetycznych opisując zabiegi na stronach internetowych pisze o wskazaniach i przeciwwskazaniach. I byłoby to w porządku, gdyby nie to, że często wprowadzają one w błąd.
Do tego tekstu zainspirowała mnie pacjentka, która zapytała, czy rozrusznik serca i cukrzyca jest przeciwwskazaniem do HIFU, bo wszyscy na swoich stronach piszą, że tak, a ona ma jedno i drugie.
Odpowiedź jest dla mnie oczywista, że rozrusznik nie jest przeciwwskazaniem. Nie ma takiego mechanizmu, w którym te zabiegi mogłyby zaszkodzić osobie z rozrusznikiem serca. Nie ma takiego wyjaśnienia medycznego, które uprawniałoby do pisania tego typu przeciwwskazań.

ROZRUSZNIK SERCA

To że serce się serce kurczy i rozkurcza zawdzięczamy węzłowi zatokowo-przedsionkowemu w sercu, którego komórki emitują cykliczne impulsy prądu. Tak jak mięśnie kurczą się pod wpływem przyłożenia paralizatora, tak mięśnie serca kurczą się pod wpływem tych impulsów.
Jeśli węzeł pracuje nierówno, czyli serce ma zaburzenia rytmu, to wprowadza się do niego rozrusznik, czyli urządzenie elektryczne, tak zaprogramowane, że regularnie wysyła impuls. Elektroda rozrusznika jest wbita w serce w okolice tego węzła i stamtąd rozchodzi się impuls.
Jeśli wiadomo, że tak to działa, to pytam – w jaki sposób HIFU mogłoby wpływać na rozrusznik serca? Nie ma takiego mechanizmu. HIFU emituje ultradźwięki, co można byłoby porównać do wtłaczania fali powietrznej. W jaki sposób „dmuchanie” HIFU w skórę twarzy może wpływać na serce? W żaden.
Istnieją owszem zabiegi, które mogą wpływać na serce, np. radiofrekwencja. W tym przypadku działamy prądem i nie zawsze wiemy, którędy on płynie. Szczególnie w rf monopolarnej, gdy działamy na skórę końcówką roboczą, a pacjent trzyma uziemienie w ręku, może się zdarzyć, że prąd popłynie w sposób, który jest trudny do przewidzenia. Więc rzeczywiście w przypadku radiofrekwencji rozrusznik serca jest przeciwwskazaniem. Ale HIFU czy zabiegi laserowe można spokojnie wykonywać.
To samo dotyczy zastawek serca, które też często są wymieniane w jednym rzędzie z rozrusznikiem jako przeciwwskazanie.
Skąd więc takie informacje na stronach internetowych? Moim zdaniem poprzez bezrefleksyjne kopiowanie.

CUKRZYCA

Zastanówmy się teraz, w jaki sposób cukrzyca może być przeciwwskazaniem dla HIFU.
Mogłoby przyjść do głowy, że to dlatego, że osobom z niewyrównaną cukrzycą na pewno gorzej goją się rany, ale przecież jednak się goją, przecież te osoby mają różne urazy czy robione operacje. Poza tym akurat w zabiegu HIFU nie tworzymy żadnych ran otwartych, bo HIFU działa wewnątrz skóry.
Tak więc, nie znajduję tu żadnego mechanizmu, który byłby przeciwwskazaniem dla wykonywania zabiegu HIFU u osób z cukrzycą.

CIĄŻA I KARMIENIE PIERSIĄ

Niemal zawsze jako przeciwwskazanie do zabiegów wymieniana jest ciąża. Tak naprawdę w większości przypadków nie robi się w ciąży zabiegów nie dlatego, że są szkodliwe, ale dlatego, że u niektórych pacjentek zabieg mógłby spowodować silny stres, a ten może wywołać akcję porodową. Ale jeśli jakaś kobiet martwi się, że miała zabieg i dopiero potem odkryła, że jest w ciąży, to uspokajam, nie ma żadnych powodów do obaw. Ja np. robiłem żonie w ciąży depilację laserową.
Karmienie piersią, często wymieniane jako przeciwwskazanie do zabiegów medycyny estetycznej, wcale nim nie jest. Robię u kobiet karmiących nawet zabiegi na rozstępy na biuście. Jedyny mechanizm może być taki, że jeśli stosujemy znieczulenie to mikroznieczulenie wchłonie się do krwi, a z niej do mleka, ale to są śladowe ilości, można powiedzieć, że niezauważalne, jeśli je porównać np. z tym, co się wchłania przy stosowaniu tabletek przeciwbólowych, które przecież zdarza się kobietom karmiącym stosować.
Jednym słowem, nie ma przeciwwskazań dla zabiegów u kobiet karmiących piersią.
Kiedy o tym mówię pacjentkom, widzę ich konsternację, bo słyszą coś kompletnie odmiennego od powszechnie dostępnej wiedzy. Ale ta powszechnie dostępna wiedza internetowa wynika właśnie z niewiedzy, z braku logicznego myślenia.

IMPLANTY

Jeszcze jeden przykład, często pojawiający się w pytaniach od pacjentów – czy implanty zębowe są przeciwwskazaniem do zabiegów.?
Oczywiście nie są. Wiadomo jedynie, że implant musi być wygojony.
Mam wrażenie jednak, że lekarze, niezależnie od tego, czy jest to kardiolog, neurolog czy internista, nie bardzo wiedzą, co to dokładnie jest implant i nie rozumieją mechanizmów zabiegów (w jakim przypadku działamy światłem, a kiedy prądem czy falą mechaniczną albo powietrzem), w związku z tym nie potrafią połączyć oddziaływania jednego na drugie. Nie rozumieją też patofizjologii różnych chorób, np. czemu akurat cukrzyca, zastawka czy rozrusznik miałyby być przeciwwskazaniem. Efekt jest taki, że tworzy się potem na stronach bezmyślnie listę przeciwwskazań, których nie ma. Ja działam trochę inaczej. Biorę instrukcje od producenta, patrzę na parametry techniczne, mechanizm działania urządzenia czy metody oraz zjawiska biofizyczne zachodzące w tkance, i wyciągam wnioski co do przeciwwskazań. Kierowanie się cudzymi instrukcjami to pierwszy krok do porażki. Wiem jednak, że większość specjalistów woli, żeby ktoś im wszystkie parametry podyktował i ustawił. Może jest po prostu tak, że jedni lepiej kojarzą fakty, inni je tylko powielają, a tylko nieliczni są wynalazcami.