Medycyna estetyczna kontra chirurgia plastyczna

Tytuł dzisiejszego artykułu jest nieco prowokacyjny, bo medycyna estetyczna i chirurgia plastyczna z założenia zajmują się innymi obszarami działania i powinny się uzupełniać, a nie konkurować. Tyle teorii, bo w praktyce coraz częściej się dublują, a medycyna estetyczna mocno się rozpycha łokciami i wchodzi na tereny wcześniej zarezerwowane dla chirurgii plastycznej.

Zatem przyjrzyjmy się, czym się różnią, jakimi metodami się posługują i kiedy warto skorzystać z zabiegów medycyny estetycznej, a w jakich sytuacjach konieczna jest ingerencja chirurga plastycznego.

Chirurgia na wojnie

Powstanie i rozwój chirurgii plastycznej zawdzięczamy… wojnom. W bitwach ludzie doznawali urazów, oszpeceń, tracili części ciała, zyskiwali szramy i blizny. Dlatego powstała potrzeba naprawiania tego, co uszkodzone. W Indiach tego typu zabiegi chirurgiczne wykonywano już dwa tysiące lat przed naszą erą.
W Europie praktyki chirurgiczne mocno się rozwinęły w czasie wojen napoleońskich, ale o chirurgii współczesnej można mówić dopiero od XX wieku (I i II wojna światowa odegrały w tym swoją rolę), kiedy zabiegi zaczęto wykonywać w znieczuleniu.
Znieczulenie to nie tylko komfort zabiegu dla pacjenta. Przede wszystkim lekarz zyskał szansę, żeby zabieg zaplanować, zastanowić się, co zrobić i zyskał czas, aby wykonać to precyzyjnie, gdyż w siedemnastym wieku najlepszym chirurgiem był ten, który ucinał nogę najszybciej, a nie ten, który robił to najrówniej.
Początkiem i motorem napędowym chirurgii plastycznej była jak widać chęć zmniejszenia defektów poniesionych wskutek wojennych starć. Jej współczesne oblicze, związane z poprawianiem urody, to dwudziesty wiek. Ale, o czym mało osób wie, wcale nie lata siedemdziesiąte czy osiemdziesiąte. Już w 1931 roku wykonano pierwszy face lifting. W 1950 roku dokonano pierwszego przeszczepu włosów.

Zaczęło się od botoksu

Medycyna estetyczna działa w szerszym obszarze niż chirurgia plastyczna, ale jest od niej dużo młodsza. Za jej początek przyjmuje się 1989 rok, kiedy zaczęto stosować botoks. Początkowo wykonywano go ze wskazań medycznych, np. przy przykurczu mięśni powiek, ale szybko zorientowano się, że świetnie niweluje zmarszczki. Mimo iż przybyło wiele nowych metod to właśnie botoks pozostaje najbardziej znanym i najczęściej stosowanym zabiegiem. Ale co ciekawe, prapoczątki medycyny estetycznej sięgają panowania Kleopatry, gdyż wtedy wybielano zęby… moczem.
Dziś medycyna estetyczna to chyba najbardziej dynamicznie rozwijająca się gałąź medycyny. W głównej mierze ma na to wpływ postęp technologiczny oraz fakt, że jest to młoda dziedzina. Działa to na korzyść pacjentów, ale bez wątpienia wpływa na spadek zainteresowania chirurgią plastyczną, gdyż pewne problemy, z którymi niegdyś radziła sobie tylko chirurgia plastyczna, dziś może rozwiązać medycyna estetyczna.

Cięcie, szycie, rekonstrukcja

Chirurgia plastyczna obejmuje poważne zabiegi, wykonywane na ogół w znieczuleniu ogólnym, w których korzysta się z takich metod jak: cięcie, szycie, implanty, przeszczepy. Wyróżnia się w niej dwa główne działy: chirurgię rekonstrukcyjną i estetyczną. Ta pierwsza to spadkobierca pierwotnej chirurgii plastycznej. Przywraca pacjentom normalny wygląd po wypadkach, złamaniach, pobiciach, poparzeniach, nowotworach. Mieści się tu także usuwanie wad wrodzonych, takich jak: rozszczep podniebienia, rekonstrukcje piersi u kobiet po mastektomii, plastyka narządów intymnych przy zmianie płci. Słynny na całym świecie przeszczep twarzy, który wykonała polska lekarka, to także przykład chirurgii rekonstrukcyjnej.
Natomiast chirurgia plastyczna estetyczna to dział, który zajmuje się urodą i przywracaniem młodości. Wiekszość osób głównie z takimi zabiegami kojarzy się hasło „chirurgia plastyczna”.

Kroki milowe w medycynie estetycznej

Medycyna estetyczna zaczęła się od botoksu, ale prawdziwym przełomem było wprowadzenie kwasu hialuronowego i zastosowanie laserów (ostatnie 15 lat). Te ostatnie stały się potężnym narzędziem w walce z objawami starzenia i defektami urody. W dużej mierze prześcignęły, a nawet wyeliminowały inne metody, jak na przykład bardzo głębokie pilingi (laseroterapia w tym przypadku jest dużo bezpieczniejsza i daje mniej powikłań). Lasery są stosowane w wielu wskazaniach (zmarszczki, przebarwienia, naczynka, blizny, itd.), działają selektywne, precyzyjnie i bardzo skutecznie.
W moim odczuciu kolejnym urządzeniem, które rewolucjonizuje medycynę estetyczną jest frakcyjna radiofrekwencja mikroigłowa – też działa selektywnie, a w dodatku głębiej niż laser. W moim doświadczeniu lekarskim rf w połączeniu z igłami (czyli frakcyjna rf mikroigłowa) już tej rewolucji dokonała, ponieważ nie dosyć, że pozwoliła mi na opracowanie unikalnej metody leczenia rozstępów, to w dodatku staje się konkurencją dla laserów w zabiegach liftingujących i niwelowania blizn zanikowych.

Tam, gdzie brak alternatywy

Chirurgia plastyczna korzysta z inwazyjnych metod i przynosi szybkie efekty. Jest bardzo dobra w przypadku dużych problemów, przy mniejszych już niekoniecznie.
Są takie defekty i sytuacje, że bez chirurgii plastycznej ani rusz, nie ma dla nich alternatywy:
Powiększanie i pomniejszanie biustu. Kiedyś próbowano powiększać biust metodą Makroline, ale się z niej wycofano. Tragicznie dla pacjentek skończyło się też powiększanie piersi Aquafillingie [Zobacz: Aquafilling – Anna Skura o powikłaniach po powiększaniu piersi]
Korekta uszu, korekta nosa. Można do drobnych zmian nosa wykorzystać kwas hialuronowy, ale na poważniejsze zmiany czy korektę przegród nosowych – tylko chirurgia plastyczna.
Plastyka brzucha. Przy dużych zmianach, bardzo wiszącym brzuchu, połączonym z nadmiarem tkanki tłuszczowej, jedynym rozwiązaniem jest wycięcie nadmiaru skóry.

Bezkonkurencyjna medycyna estetyczna

Istnieją takie defekty urody, z którymi z kolei radzi sobie tylko medycyna estetyczna i nie mamy czego szukać u chirurga plastycznego. Przebarwienia, poszerzone drobne naczynka, zmarszczki, rozstępy – w tych przypadkach idziemy do gabientu medycyny estetycznej. Podobnie jak przy zabiegach, kóre mają poprawić jakość wiotkiej, nieelastycznej i ścieńczonej skóry. Również w przypadku blizn zanikowych złotym standardem są metody medycyny estetycznej: laser frakcyjny i rf mikroigłowa (mimo iz teoretycznie można stosować metody chirurgii plastycznej).

Terytorium wspólne

Medycyna estetyczna wchodzi na terytorium chirurgii plastycznej i jest to trend rosnący. Oto zabiegi, gdzie pierwsze kroki skierowuje się do gabinetu medycyny estetycznej:
Blefaroplastyka – nieestetyczny wygląd okolicy oczy z nadmiarem skóry i zaleganiem tłuszczu. Optymalna jest nadal chirurgia plastyczna, niemniej jednak w mniej drastycznych przypadkach da się poprawić wygląd laseroterapią i/lub lipolizą iniekcyjną.
Lifting – jeszcze parę lat temu było to pole zarezerwowane dla chirurgii plastycznej. Dziś tylko mocno opadająca twarz jest wskazaniem do chirurgicznego liftingu, natomiast w mniej drastycznych przypadkach polecane są inne zabiegi. Bywa bowiem, że twarz po liftingu jest naciągnięta, ale wcale nie wygląda naturalnie i młodo. To dlatego, że w starzeniu się twarzy nie chodzi wyłącznie o nadmiar skóry. Naciągnięcie nie rozwiązuje problemu utraty tkanek podskórnych i spłaszczających się kości twarzoczaszki, które w dużym stopniu są odpowiedzialne za efekt opadania. Dlatego bardziej polecane jest przywracanie objętości starzejącej się twarzy metodami medycyny estetycznej. Dodatkowo naciągnięcie skóry w liftingu chirurgicznym nie poprawia jakości skóry, nie przywraca jej elastyczności, nie usuwa przebarwień, poszerzonych naczynek. Tutaj trzeba zastosować metody, jakimi dysponuje medycyna estetyczna.
Implanty – jeśli w grę wchodzą implanty biustu to nie ma dla chirurgii plastycznej alternatywy, ale stosowanie trwałych implantów dla poprawy objętości część twarzy jest już metodą dyskusyjną. To dlatego, że twarz się zmienia i implant, który zaraz po zabiegu wpasowuje się w nią idealnie, za kilka lat, gdy twarz się przemodeluje i jej twarzy się zmieni, będzie wyglądał sztucznie i nieestetycznie. Medycyna estetyczna oferuje tu zdecydowanie lepsze i dające naturalny efekt możliwości, np. zabiegi laserowe, czy stymulacja kwasem l-polimlekowym, których celem jest regeneracja, czyli odtworzenie tego, co zniknęło, w sposób naturalny. Stosuje się też wypełnienia czasowe kwasem hialuronowym.

Wady i zalety chirurgii plastycznej i medycyny estetycznej

Niewątpliwą zaletą chirurgii plastycznej jest to, że zmiany są radykalne i szybkie. Największą wadą jest konieczność znieczulenie ogólnego, ryzyko powikłań i długi okres rekonwalescencji. Efekty zabiegów w niektórych przypadkach są sztuczne.
Medycyna estetyczna to inna filozofia działania i szerszy zakres. Zajmuje się nie tylko problemami starzenia (zapadnięciami, zmarszczkami, brakiem elastyczności skóry, ścieńczeniem, itd.), ale też przebarwieniami, naczynka, włókniakami. Korzysta z wielu bardzo różnorodnych metod (niszczenie, odbudowywanie, wypełnianie, kamuflowanie, itd.), które dokładnie opisywałem w innym artykule [10 sposobów na urodę i lepsze życie]. Ma do dyspozycji dużo narzędzi i preparatów: lasery, rf, pilingi, nakłuwanie, wypełniacze, stymulatory, itd. To naprawdę ogromna dziedzina medycyny, wymagająca od lekarzy coraz większej wiedzy i doświadczenia.
Zaletami zabiegów jest ich mała uciążliwość w porównaniu z zabiegami chirurgii plastycznej, krótki okres rekonwalescencji, a także mniejsze ryzyko powikłań. Zabiegi nie wymagają znieczulenia ogólnego. Efekt jaki się uzyskuje jest naturalniejszy. Przykładowo, kiedy odmładzamy twarz metodami medycyny estetycznej to nie naciągamy skóry, tylko przywracamy ją do stanu sprzed lat i hamujemy dalsze procesy starzenia. Rezultaty – niektóre widoczne są od razu, na inne trzeba poczekać nawet kilka miesięcy. Minusem jest to, że efekty utrzymują się krócej. Ale można to uznać zarazem za zaletę, bo kiedy po dwóch czy trzech latach od zabiegu twarz się naturalnie zestarzeje, to przy kolejnym będzie można lepiej do niej dopasować następny zabieg.

Trochę statystyki
Dane, które podaję dotyczą USA, ale można przyjąć, że w Polsce są one podobne
Najpopularniejsze zabiegi medycyny estetycznej:
1. botoks
2. kwas hialuronowy
3. pilingi
4. usuwanie owłosienia
5. zamykanie naczynek
Najpopularniejsze zabiegi chirurgii plastycznej:
1. liposukcja
2. korekta nosa
3. powiększanie (pomniejszanie) biustu
4. plastyka powiek
5. plastyka brzucha
U mężczyzn wysokie miejsce w statystykach zajmuje też przeszczep włosów.

Małe – duże, tanie – drogie
Był czas, że istniało coś w rodzaju ziemi niczyjej. Chirurgia plastyczna zajmowała się dużymi defektami, ale nie było komu zająć się tymi mniejszymi, np. niedużymi bliznami po trądziku, czy innymi defektami na małych powierzchniach. Teraz są lasery, ostrzykiwanie osoczem i wiele innych zabiegów.
Duże zmiany zaszły też w metodach służących pozbywaniu się tkanki tłuszczowej. Niegdyś był to klasyczny zabieg chirurgii plastycznej, inwazyjny. Liposukcja nadal jest szeroko stosowana, ale już przy mniejszym nadmiarze tkanki tłuszczowej sięga się do metod nieinwazyjnych (skoncentrowane ultradźwięki, kriolipoliza, lipoliza iniekcyjna), które nie wymagają naruszania ciągłości skóry.
Zabiegi chirurgii plastycznej są droższe, gdyż wymagają sali operacyjnej, aparatury do znieczulenia, a oprócz lekarza wykonującego zabieg – całego zespołu, łącznie z anestezjologiem.
Przykładowe ceny chirurgii plastycznej: plastyka brzucha 15-20 tys. Dla porównania lifting brzucha metodą rf mikroigłowej kosztuje około 10 tys. zł (4-5 zabiegów), z zastrzeżeniem oczywiście, że metoda ta sprawdzi się przy mało i średnio obwisłych brzuchach .

Co zatem wybrać? W sytuacjach bez wyjścia – chirurgię plastyczną (plastyka brzucha, zabiegi na biust, korekta nosa i uszu). W innych – zanim przyjdzie nam do głowy położyć się pod skalpel sprawdźmy, czy nie dadzą się zastosować w naszym przypadku mniej inwazyjne metody. Bo według mnie 90 procent problemów estetycznych z jakimi zgłaszają się pacjenci da się rozwiązać metodami medycyny estetycznej i nie ma potrzeby ingerencji chirurgicznej.